Wsparcie jest bardzo ważne. Każdy rozwód jest porażką życiową, która ma wpływ na funkcjonowanie małżonków i ich dzieci. Rozstający się małżonkowie przeżywają szereg negatywnych emocji i dlatego często, w sposób nieuświadomiony krzywdzą swoje dzieci różnymi irracjonalnymi zachowaniami czy postawami. Należy stwierdzić z całą stanowczością, że rozstanie rodziców jest dla dziecka ogromnym obciążeniem emocjonalnym, nie tylko w krótkiej, ale i długiej perspektywie.
W badaniach przeprowadzonych przez prof. Józefę Brągiel badani jednomyślnie stwierdzili, że rozwód rodziców przyniósł im poczucie nieszczęścia (100% respondentów). 94% badanych odczuwało z powodu rozwodu rodziców strach oraz uczucie bezsilności. Na dalszych pozycjach sklasyfikowane zostały: uczucie gniewu (82%), uczucie wrogości otoczenia (74%) oraz poczucie utraty własnej wartości (62%). Co szósta osoba z powodu rozwodu rodziców odczuwała pragnienie własnej śmierci.
Wsparcie dziecka podczas rozwodu
Profesor Brągiel badała też skutki rozwodu rodziców odczuwalne w dorosłym życiu ich dzieci. Żaden z badanych nie potwierdził, aby rozwód rodziców negatywnie nie wpłynął na jego życie. Wielu z badanych respondentów ma zaburzenia osobowości (80%) oraz negatywny obraz własnej osoby (78%), a także nadużywa alkoholu (64%). Przeszło połowa badanych ma problemy w pracy (66%) i w małżeństwie (62%). Lisa Reynolds w książce “Pomóż dziecku przetrwać rozwód” pisze:” Zmiana, jaką niesie rozwód, jest trudną próbą dla każdego dziecka. I choć może mieć na rozwijającą się psychikę niszczący wpływ, rodzice są w stanie zrobić naprawdę dużo, aby uczynić to przeżycie mniej traumatycznym i bolesnym.”
Jak zatem wspierać dzieci w trakcie i po rozwodzie? Psychologowie i psychiatrzy dają wiele cennych rad dotyczących wsparcia dziecka, w tym trudnym dla niego okresie, oto niektóre z nich:
- Nie przenosimy na dziecko własnych małżeńskich konfliktów i nie stwarzamy sytuacji, w której dziecko jest kartą przetargową.
- Tłumaczymy dziecku, że to nie jego wina, że rodzice się rozwodzą, że jest to sytuacja niezależna od dziecka.
- Informujemy dziecko, że rozwód dotyczy współmałżonków, a nie rodziców, którymi pozostaje się do końca życia.
- Zapewniamy dziecko, że rodzice nadal mocno je kochają i że oboje pragną by było szczęśliwe.
- Nie zaleca się sytuacji, w której rozwodzący się rodzice uzgadniają procesy wychowawcze dziecka, dzieląc się po tygodniu, czy miesiącu pobytem dziecka u siebie.
- Powstrzymujemy wrogość wobec partnera przy dziecku.
- Ustalamy z partnerem zdrową współpracę przy wychowywaniu dziecka.
- Nie mówimy w obecności dziecka źle o jego ojcu/matce, rodzicach partnera i dalszych członkach rodziny.
Więcej sugestii na temat wsparcia dziecka znajdziemy w poradniku dla rodziców “Dziecko w rozwodzie” na stronie Rzecznika Praw Dziecka.