Zaburzenie osobowości z pogranicza, czyli inaczej borderline jest zazwyczaj wynikiem kombinacji różnych czynników genetycznych, biologicznych i środowiskowych. Jednak dokładne mechanizmy genezy tego zaburzenia nadal są przedmiotem badań i debaty wśród naukowców. Osoby z takim zaburzeniem mają tendencję do emocjonalnej niestabilności, trudności w utrzymaniu zdrowych i trwałych relacji. Dodatkowo mają niskie poczucie wartości, cechują się impulsywnością oraz skłonnością do samookaleczania lub myśli samobójczych.
W wynikach badań epidemiologicznych stwierdza się, że zaburzenie osobowości z pogranicza występuje u około 1-2% ludności. Co więcej, 2/3 osób stanowi płeć żeńska. Jest to jedna z diagnoz obarczonych największym ryzykiem odebrania sobie życia, ponieważ około 10% osób mierzących się z borderline popełnia samobójstwo.
Zaburzenie osobowości z pogranicza jest zaliczane do tzw. grupy “Cluster B” zaburzeń osobowości w klasyfikacji DSM-5. Jego zdiagnozowanie może być trudne, ponieważ objawy te mogą pokrywać się z innymi zaburzeniami, takimi jak zaburzenie afektywne dwubiegunowe czy zaburzenia lękowe.
U chorego musi objawić się przynajmniej tych pięć powyższych objawów, aby zdiagnozować u niego zaburzenia osobowości z pogranicza. Muszą być one obecne przez długi okres czasu oraz] muszą wpływać na jego funkcjonowanie społeczne, zawodowe czy osobiste. Dokładna diagnoza powinna być dokonana na podstawie szczegółowej oceny oraz wywiadu przez odpowiednio wykwalifikowanego specjalistę.
Leczenie borderlnie, to złożony i dosyć ciężki proces, który wymaga od pacjenta zaangażowania.
Zazwyczaj obejmuje on:
- terapię dialektyczno-behawioralną, która jest najczęściej stosowaną formą leczenia. Skupia się na rozwijaniu kompetencji społecznych,
- terapię psychoedukacyjną, która uświadamia pacjentów czym jest zaburzenie osobowości z pogranicza oraz uczy radzenia sobie z nią,
- farmakoterapię, którą stosuje się, aby załagodzić objawy depresji, lęku czy impulsywności.
- terapię interpersonalną, która ma na celu poprawę umiejętności interpersonalnych,
Narzędzia diagnostyczne mogą ułatwić proces diagnozowania osoby z zaburzeniem osobowości z pogranicza, natomiast należy pamiętać, że powinno być ono stosowane wyłącznie przez wykwalifikowanych specjalistów, takich jak psycholog, psychiatra czy terapeuta. Przydatnymi narzędziami do oceny zespołu borderline może okazać się:
- Wywiad kliniczny, który jest podstawowym narzędziem diagnostycznym, polegającym na przeprowadzeniu rozmowy przez specjalistę.
- Kwestionariusz samooceny, który obejmuje samodzielnie do wypełnienia przez pacjenta test, aby ocenić swoje objawy i funkcjonowanie w społeczeństwie.
- Skale oceny objawów, to np. Skala oceny ADHD, która umożliwia ocenę objawów.
- Badania obserwacyjne, podczas których naukowi obserwatorzy monitorują zachowania pacjentów w naturalnym środowisku lub w laboratoryjnych warunkach,
- Badania neuropsychologiczne, które oceniają funkcjonowanie układu nerwowego.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi innymi artykułami, oto kilka z nich:
Choroba Afektywna Dwubiegunowa